واجب بودن پرداخت نفقه از سوی مرد، دو شرط دارد:

۱٫ دائم بودن ازدواج: قانون مدنی ایران در ماده ۱۱۰۶ تصریح می‌کند که در عقد دائم، نفقه زن به عهده شوهر است پس اگر عقد موقت باشد، نفقه از سوی مرد به زن واجب نیست مگر این که در سند عقد موقت، شرطی مبتنی بر پرداخت نفقه از سوی مرد، قید شده باشد.

۲٫ تمکین کامل همسر: در حقوق اسلامی، تمکین به دو معنای زیر است:

الف. تمکین خاص که شامل انجام دادن وظایف زناشویی است.

ب. تمکین عام، یعنی اطاعت زن از شوهر در امور جاری مشترک به نحو معمولی و متعارف، یعنی زن بدون هماهنگی با شوهرش شغل انتخاب نکند، به مسافرت، میهمانی، دید و بازدید و امثال آن نرود.

در ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی ایران آمده است:

«هرگاه زن، بدون مانع شرعی از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود.»

پس استحقاق نفقه در عقد دائم، مشروط به تمکین زن در برابر شوهرش است، مگر این که همسر دارای عذر شرعی باشد که در این صورت هر چند همسر از ادای وظایف زناشویی خودداری می‌کند، ولی باز هم مستحق نفقه است.