لطفی دادیار ناظر اداره زندان مرکزی استان اردبیل در مصاحبه با روابط عمومی ستاددیه شعبه استان اردبیل گفت :به طور کلی زندانیان از دادیار ناظر زندان توقع دارند در چهارچوب مقررات به مشکلات آنها رسیدگی و به صورت مستمر با حضور در زندان به نحوی که مددجویان قادر به ملاقات دادیار ناظر زندان باشند به حقوق زندانیان توجه داشته باشد و حتی الامکان درصدد برطرف کردن مشکلات آنان باشد وی افزود ، دادیار ناظر مسئول نظارت به سلامتی زندانیان است از زمانی که دفتر امور زندانیان به دستور رئیس قوه قضاییه تشکیل شد٬ در هر حوزه قضایی دفتری به نام دفتر امورزندانیان با نظارت رئیس حوزه قضایی و همکاری قضات ناظر زندان شکل گرفت. و زمانی که یک شخص وارد زندان میشود برای او پروندهای جداگانه توسط دفتر امور زندانیان تشکیل میشود که واحدهای اجرای احکام و شعبه صادر کننده رای در این راستا مکلفند تصویری از قرار و برگ اعلام محکومیت (یا بازداشت موقت) را به زندان ارسال کنند تا در اختیار قاضی ناظر زندان قرار گیرد و به ثبت برسد٬ ازاین هنگام زندانی زیر نظر مستقیم قاضی ناظر زندان قرار میگیرد. هم نوایی در ارتباط با زندانی ظرفیتی کم نظیر است و با استفاده از این ظرفیت میتوان به سازماندهی کردن شرایط زندان با استانداردهای پذیرفته شده کمک کرد٬ تلاشها و برنامه های اجرا شده در سالهای اخیر پیشرفتهای زیادی از بهبود شرایط زندان حاصل شده تا آنجا که از ناحیه مراجع قضایی نیز این پیشرفتها مورد تحسین و تقدیر قرار گرفته است.

بعنوان اولین سوال بفرمایید قاضی ناظر زندان در زندان مستقر است یا بیرون از زندان؟

دادیار ناظر زندان به عنوان قاضی دادسرا و مستقر در دادسراست اما باید مطابق آیین نامه اجرایی سازمان زندانها و «ماده ۱۹ دستورالعمل سازماندهی زندانیان و کاهش جمعیت کیفری زندانها» به صورت مرتب و مستمر در زندانها حضور یابد و به مشکلات زندانیان رسیدگی کند.لیکن با هماهنگی بعمل امده با اداره کل زندانها دادیار ناظر زندان در داخل زندان مستقر بوده و به مشکلات قضایی زندانها رسیدگی می نمایند.

وظیفه و اختیارات قاضی ناظر زندان چیست؟

رسیدگی به مشکل زندانیان به ویژه مشکلات قضایی آنان از قبیل ادعای عدم پذیرش تامین توسط قضات دادسرا٬ طولانی شدن ایام بازداشت٬ داشتن ادله و اسناد لازم درخصوص عدم توجه اتهام٬ طولانی شدن فرآیند رسیدگی در دادسرا٬ محاکم بدوی٬ تجدیدنظر و دیوان عالی کشور و… را بررسی و انعکاس مشکلات به مقامات قضایی ذیربط (ماده ۱۹دستورالعمل سازماندهی زندانیان و کاهش جمعیت کیفری زندانها )از وظایف قاضی ناظر زندان است. همچنین حضور مستمر در شورای طبقه بندی زندان حداقل هفته ای یکبار و اظهارنظر درخصوص درخواست مرخصی٬ آزادی مشروط و عفو زندانیان واجد شرایط طبق از دیگر وظایف قاضی ناظر زندان است.

آیا قاضی ناظر زندان در خصوص زندانیان با شرایط خاص و بیمارمسئولیتی بر عهده دارد؟

در بدو ورود هر زندانی به زندان باید از صحت و سلامت مزاجی و گوارشی٬ گزارشی تهیه شود درهمین راستا شخص ابتدا به بهداری زندان برده میشود و مورد آزمایش قرار میگیرد و این مهم به طور ماهانه یک بار صورت می پذیرد تا اگر زندانی دچار بیماری باشد تحت مداوا قرار بگیرد. بهداری زندان باید تمامی وسایل مورد نیاز را برای درمان بیماران مهیا کند تا نیاز به خروج زندانی از زندان نباشد و نظارت بر چگونگی این موارد بر عهده قاضی ناظر زندان است. زمانیکه نیاز به خروج زندانی از زندان برای درمان باشد اجازه قاضی ناظر زندان ضروری بوده ودر مواردی که خروج شخص ضروری است وبه قاضی ناظرزندان دسترسی نباشد٬عمل انجام شده وبعد مراتب به اطلاع قاضی ناظر زندان خواهد رسید.

درحال حاضر چه تعداد زندانی جرایم غیر عمد در زندانهای استان در انتظار کمک خیرین و گذشت شاکیان خود هستند؟

۴۱۶تن زندانی جرایم غیر عمد تا تاریخ ۹۴/۹/۵عم از مالی ،دیه غیرعمد ،مهریه در زندانهای استان در حال تحمل حبس هستند که از این تعداد ۸۰تن مهریه ، ۱۹تن نفقه ،۲۹۰تن مالی و۲۷تن دیه میباشد .

در خصوص نگهداری زندانیان جرایم غیر عمد در زندانهای استان چه تدابیری اندیشیده اید؟

درخصوص محکومین جرایم غیر عمد از جمله مالی ،مهریه ،دیه و محکومینی که صرفاً به پرداخت جزای نقدی محکوم شده وروانه زندان شده اند بلافاصله درخواستهایشان از طریق مددکار زندان اخذ شده ودر شورای طبقه بندی زندان مطرح و با نظر شورا وپس از اخذ تأمین مناسب با امتیاز رای باز یا نیمه باز موافقت شده ودر اردوگاه کاردرمانی و حرفه آموزی استان نگهداری می شوند و بنیادتعاون استان با عقد قرادادها با شرکت ها یا ادارات در جهت اشتغالشان اقدام می نماید.

بخشی از محکومان شما زندانیان مهریه هستند وبا وجود اینکه طرحی مبنی بر محدویت مهریه به ۱۱۰سکه مطرح شده در این خصوص لطفاً توضیح دهید ؟

در خصوص محکومیت مهریه با عنایت به ماده ۲۲قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱خوشبختانه با مکاتباتی که با دادگاه های خانواده صورت گرفته شد روسای محترم شعبات دادگاه خانواده این را به صورت یک رویه قرار داده اند که فرد با هر میزان مهریه صرفاً دراجرای احکام مدنی بخاطر ۱۱۰سکه روانه زندان میشود که در فراهم کردن تامین مناسب از سوی خانواده محکوم علیه نیز بسیار مؤثر است چرا که قبلاً برای مهریه های سنگین روانه زندان میشدند که از پس فراهم کردن تامین مناسب برنمی آمدندو به همین خاطر نمی توانستند از مرخصی و سایر امتیازات زندان استفاده کنند.

هنگامی که یک شهروند به صورت ناخواسته و به دلیل جرم غیر عامرانه گرفتار زندان میشود چه آسیبهای به خانواده و جامعه وارد میگرددو ستاددیه چه کمکی میتواند به آنها بکند ؟

کمک به یک فردی که در راستای یک جرم غیر عمد و غیر عامرانه روانه زندان می شود تنها کمک به فرد زندانی شده نیست بلکه بیشتر کمک به خانواده آن و کمک به جامعه است و آسیب های مختلفی متاسفانه خانواده آنها را تهدید میکند چراکه وقتی سرپرست یک خانواده وارد زندان میشود خانواده آن دچار بزه و بزهکاری شده و نهایت منجر به از هم پاشیدن بنیان آن خانواده میگرددو مستقیماً جامعه نیز متضررمیشود فلذا نه تنها ستاددیه بلکه کلیه آحاد جامعه ومردم باید به یاری این زندانیان بیایند همانگونه که سعدی شاعر بزرگ ایران زمین در شعرش میفرماید بنی آدم اعضای یکدیگرند، که در آفرینش ز یک گوهرند .

بطور کلی عملکرد ستاددیه در یاری رساندن به زندانیان نیازمند جرایم غیر عمد را چگونه ارزیابی میکنید وچه راهکار وپیشنهادی برای هرچه بهتر شدن این کمکهادر روند رسیدگی به پرونده ها و کاهش ورود زندانیان جرایم غیر عمد به ز ندان های استان دارید ؟

بطور کلی عملکرد ستاددیه خوب و مفید است ولی کافی نیست باید در زمینه های فرهنگ سازی نیز اقدام کند و فعالیتش را دربخش پیشگیری و ارائه راهکارهای کار شناسانه در جهت جلوگیری از استمرار ورود به زندانیان جرایم غیر عمد خصوصاً مهریه ومالی به زندان گسترش دهد .بهترشدن روند رسیدگی به پرونده هادر ستاددیه مستلزم تکمیل بودن پرونده واقدام سریع زندان و ارسال دقیق مدارک مورد نیاز درجهت مطرح شدن و بررسی سریع پرونده ها در ستاددیه میباشد ودر بحث کاهش ورود زندانیان جرایم غیر عمد به زندان ها همانطور که عرض کردم ستاددیه باید فعالیت های خود را در بحث پیشگیری و ارائه راهکارهای کارشناسانه از طریق صدا وسیمای استان گسترش دهد واز اموری که باعث محکوم شدن فرد از باب جنبه مالی می شود مردم را آگاه کند قبلاً از بحث اخذ وام با درصد بالا از بانک و مؤسسات مالی مردم بایستی به فکر اقساط آن باشند تا بخاطر عجز از پرداخت اقساط وام روانه زندانها نشوند .